تابلو برق فضایی فلزی است که برای نصب و سیم بندی تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی در نظر گرفته میشود و کلیدها و قطعات کنترلی و حفاظتی و لوازم نمایشگر(ولتاژ،جریان،فرکانس،توان،کسینوس فی و ...) درون آن نصب میشوند. همچنین از تابلو های برق جهت جلوگیری از وارد شدن شوک الکتریکی به کاربران تجهیزات برقی و الکتریکی و همچنین حفاظت تجهیزات در برابر عوامل محیطی استفاده میشوند.استانداردهای اجرای تابلو برق
در کشورهایی که عضو کمیسیون الکتروتکنیکی بینالمللی میباشند، از استاندارد AEC60539 برای طبقه بندی درجهٔ حفاظت تابلوها در برابر عوامل خارجی استفاده میشود.
استانداردهای اجرای تابلوبرق در کشور آمریکا
در کشور آمریکا انجمن ملی تولیدکنندگان برقی، استانداردهای مختلف تابلوهای برق را منتشر میکند که این استانداردها مقاومت به خوردگی، میزان حفاظت در برابر بارندگی و فرو رفتن در زیر آب را شامل میشود.
انواع تابلو برق از نظر ولتاژ
میتوانیم تابلوهای برق را از نظر ولتاژ به دو دسته LV و MV تقسیم کنیم.تابلوهای LV در سطح زیر 1000 ولت و تابلوهای MV از 1000 تا 36000 ولت ساخته می شوند.
کاربرد انواع تابلوهای برق فشار ضعیف
تابلو برق فشار ضعیف از نظر کاربرد به دسته های زیر تقسیم میشود.
1- تابلوهای فرمان موتوری که جهت کنترل موتورهای سه فاز ساخته می شوند.
2- تابلوهای توزیع صنعتی که جهت توزیع جریان در یک واحد صنعتی استفاده می شوند.
3- تابلوهای بانک خازنی که جهت اصلاح ضریب توان یک کارگاه ساخته می شوند.
4- تابلوهای توزیع مسکونی که برای توزیع جریان در یک واحدمسکونی ساخته می شوند.
5- تابلوهای کنترل صنعتی یا تابلوهای PLC که جهت کنترل اتوماتیک فرایندهای صنعتی کاربرد دارند.
6- تابلوهای مارشالینگ که ارتباط بین تابلوهای برق و سیستم کنترل مرکزی ( DCS ) را فراهم می کنند.
تابلوهای برق داخل ساختمان
تابلوهای برق داخل ساختمان را میتوان به سه دستهٔ تابلو برق تقسیم واحد، تابلو برق عمومی و تابلو برق اصلی (تابلوی کنتور) تقسیم نمود.
تابلو برق تقسیم واحد
با استفاده از این تابلو برق میتوان تغذیهٔ مدارهای روشنایی و پریزهای هر واحد مسکونی را تأمین نمود. این تابلوها جایگزین جعبههای تقسیم پراکنده در ساختمانهای قدیمی شدهاند. در این روش سیمکشی، سامانههای جریانضعیف و تغذیهٔ روشنایی و پریزهای برق کاملاً از یکدیگر جدا بوده و مزیت استفاده از آن در این است که هنگام بروز اتصالی یا خطا در بخشی از ساختمان، تنها همان بخش از مدار خارج میشود. این تابلوها معمولاً در ورودی ساختمان یا آشپزخانه نصب میشوند. محل قرارگیری این تابلو را میتوان در پلان پریزهای ساختمان مشاهده نمود و این تابلو ها در هر واحد مسکونی قرار می گیرد و شامل کلید محافظ جان و فیوزهای مینیاتوری می شود.
تابلو برق عمومی
تابلوی عمومی به تابلویی گفته میشود که برق مکانهای عمومی یک ساختمان که همهٔ ساکنان به آن دسترسی دارند (مانند راهپله، پارکینگ، بام و حیاط) را فراهم میکند و همه ساکنین یک آپارتمان به صورت مشترک از آن استفاده می کنند. برق رسانی برای پله ها ،پارکینگ، بام و حیاط از طریق این تابلو انجام می شود
این تابلو که باید برای همه در دسترس باشد معمولاً در پیلوت نصب میشود. در نقشهها این تابلو را با GPنمایش میدهند. سیستمهای آنتن مرکزی، آیفون، اعلام حریق، موتورخانه و آسانسور نیز از این تابلو تغذیه میشوند. یک کلید گردان صفر و یک به عنوان کلید اصلی تابلو برق در نظر گرفته میشود و اولین فیوز پس از آن یک فیوز فشنگی است. پس از فیوز فشنگی فیوزهای به اصطلاح مینیاتوری قرار میگیرند.
تابلو برق کنتور
تابلوی اصلی یا تابلوی کنتور تابلویی است که در ورودی ساختمان قرار میگیرد و برق تمامی واحدها و فضاهای مشترک را تأمین میکند. این تابلو را در نقشهها با MDPنمایش میدهند. کابل اصلی معمولاً از سمت پایین وارد کلید فیوز این تابلو که از نوع قابل قطع زیر بار است میشود. این تابلو برق میتواند برق تمامی واحد های ساختمان و برق قسمتهای مشترک مثل راه پله یا پارکینگ را تامین می کند.
تجهیزات تابلو برق مسکونی
در تابلو برق تقسیم واحد و تابلو برق عمومی برای مصارف روشنایی سیم 5/1 و فیوز های 10 آمپر و برای پریز ها سیم 5/2 و فیوز 16 آمپر استفاده می شود.
کلید های به کار رفته در تابلو های تقسیم واحد و تابلو عمومی از نوع B است که اصظلاحاً به آن تندکار هم میگویند.
کلید اصلی تابلو تابلو کنتور بهتر است تا از نوع کلید فیوز همراه با فیوزهای کاردی باشد